مقبره پیر پالان دوز مشهد

مقبره پیر پالان دوز مشهد واقع در قسمت شمال شرقى مجموعه حرم حضرت رضا (ع) و شامل بنایى چهارگوش با گنبدى بر فراز آن، ‌و ایوانى آجرى در مقابل می باشد. در داخل بقعه، شاه‌نشینى می باشد که در بالاى آن، یزدى‌بندى‌هایى طراحی شده که در اصل داراى نقاشى بوده و به داخل بقعه جلوه ی منحصر به فرد داده است. بدنه‌هاى بنا، از دوران صفویه،با نقاشى طراحی شده است که بر اثر گذر زمان و نفوذ رطوبت، جز بخش کمى از آن که مرمت و ثابت گردیده، بقیه از میان رفته است. در زیر کاسه ی گنبد نیز ترنج زیبایى با نگاره‌هاى گیاهى طنین اندازی شده است. نماى خارجى مقبره به ایجاد طاق‌ نماهاى تیزه‌ دار آجرى و پشت‌‌ بغل‌ هاى کاشى و قاب‌ هاى مستطیل تزئینى بر فراز آن‌ها، در عین سادگى، چشم اندازی زیبا دارد. سطح گنبد پیازى شکل فراز بنا که بر روى گردنى استوانه‌اى شکل استوار شده، داراى پوشش ساده‌اى از کاشى فیروزه‌اى می باشد. شکل کلى بنا و بازمانده‌‌هاى نقاشى‌ هاى درون آن، بنا را اثرى از دوران صفوى معرفى مى‌کند که در سال 985 ( هـ.ق ) تاسیس شده است. تاریخ مزبور، بر کتیبه ی سنگ سفید مربعى تراشیده شده است.

شخصیت به خاک سپرده شده در مقبره پیر پالان دوز مشهد، با توجه به نوشته ی سنگ مزارش، «محمد عارف عباسی»، از عرفاى سلسله ی ذهبیه‌ می باشد. لقب «پالان‌دوز» ازاین جهت به او داده شده که براى گذران زندگى خود، با وجود مقام والایى که نزد مردم داشته، به کار پالان‌ دوزى مشغول بوده است. از این‌ شخصیت، قرآن هفت‌سوره‌اى به جا مانده که به خط خوش ثلث نوشته شده است و حکایت از توانایى او در کار خطاطى می کند.سالی گشت به مسافران عزیز تور مشهد پیشنهاد به زیارت این مقبره را می دهد.